به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

میزان تولید و صادرات پسته در کشور

تاریخ انتشار: ۲۷ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۲۶۶۸۳

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما آقای دکتر ارسلان قاسمی، رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون ایران با
شبکه رادیویی اقتصاد در برنامه مجله کشاورزی درخصوص موضوع آفات و استفاده از سم در باغات پسته گفتگو کرده است.
سؤال: برخی از شهروندان سؤال کردند که این سموم جریان اش چه است؟ یک جا‌هایی هم نوشته اند سموم پسیل برای باغ‌های پسته این پسیل چه است؟
قاسمی: در بحث سم و استفاده از سم در باغات پسته یک روال معمولی است در همه جای دنیا.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به هر حال قیاس شاید خیلی درست نباشد، ولی سم برای درخت مثل دارو است برای انسان. آن سم مبارزه می‌کند با یکسری از آفات و بیماری‌هایی که ممکن است درخت پسته یا باغات ما یا محصولات کشاورزی با آن روبرو باشد. اشکالی که الان وجود دارد موضوع تأمین سم مورد استاندارد است. نه اینکه سمومی که استفاده می‌شود استاندارد نیست، ولی متأسفانه به دلیل شرایط اقتصادی که وجود دارد و بعضی از سودجویان از سمومی یا وارداتی یا در داخل به صورت تقلبی سمومی را استفاده می‌کنند که هم به گیاه آسیب بزند وهم ممکن است اثرات سوئی داشته باشد.
سؤال: یعنی این داخلی‌ها دست ساز است؟
قاسمی: نخیر ما کارخانجات اگر اشتباه نکنم قریب به ۱۵ یا ۱۶ کارخانه معتبر استاندارد تولید سم در کشور داریم که این سموم است، ولی متأسفانه شرایط اقتصادی بعضی وقت‌ها بعضی از سودجویان را به سمت و سویی می‌برد که تقلب را هم داشته باشند هرچند که این تقلب خوشبختانه در بحث باغات پسته به دلیل هوشیاری پسته کاران ما و اینکه پسته یکی از اقلام مهم کشاورزی ایران است که شاید به قبل از میلاد مسیح هم برگردد تاریخچه تولید پسته در ایران، در نتیجه کمتر استفاده می‌شود. این مباحث مربوط به سموم و اثرات سم بر ریه، سموم تقلبی و اثرات سم بر روی پسته که به مصرف انسانی می‌رسد بیش از آنکه قابل توجه باشد تبلیغات است. یعنی نکته‌ای نیست که باعث نگرانی مردم شود به دلیل اینکه همین که احساس می‌کنیم که ممکن است آلوده باشد، ما در ۱۰ ماهه امسال بیش از ۴۶ هزار تن صادرات پسته مان بوده است.
سؤال: عدد قابل توجهی است.
قاسمی: این پسته‌ای که صادر می‌شود به کشور‌هایی دارد صادر می‌شود که معمولاً استاندارد‌های بسیار سختگیرانه دارند و در نتیجه نشان می‌دهد که بیش از اینکه ما نگران این بحث باشیم بایستی دوستان ما در بحث وزارت جهاد کشاورزی و دست اندرکاران نگران این باشند که ما مسائل و مشکلات تولیدکننده‌ها را برطرف کنیم که برگردیم به جایگاهی که پسته ایران در دنیا داشت. در محصولات کشاورزی به طور عام عرض می‌کنم ایران را با سه محصول می‌شناسند، پسته، زعفران و خاویار.
سؤال: فرش هم است؟
 قاسمی: ما فرش را محصول کشاورزی نمی‌دانیم، ولی در حوزه کشاورزی هرچند که فرش هم به نوعی مربوط به آن می‌شود، ولی پسته زعفران خاویار و فرش مشخصه‌های کالا‌های سنتی ایران هستند که در همه بازار‌های دنیا حضور دارند واصولاً ایران را با این‌ها می‌شناسند و خوشبختانه در همه جای دنیا بابت این محصولات استاندارد‌های بسیار سختگیرانه‌ای است، ولی با وجود استاندارد‌ها ما صادرات مناسبی را داریم. نگرانی از بابت اینکه سموم ممکن است بیماری زا باشند نداریم نگرانی مان در این راستا است که کمبود سم را بعضی وقت‌ها داریم.
سؤال: کمبود سموم استاندارد.
قاسمی: بله سموم استاندارد را بعضی وقت‌ها داریم که این باعث می‌شود که یک فرصتی را به بعضی از سودجویان بدهد که خیلی نگران آن بحث نیستیم و شنوندگان ما هم خیلی نگران این بحث نباشند.
سؤال: خود پسته یک لایه پوششی رویش دارد وقتی تازه است. این پوست نازک می‌تواند محافظت کند از آن پسته‌ای که داخل است حالا از هر سمی که استفاده کرده باشند، می‌تواند محافظت کند این پوست نازک یا نمی‌تواند؟
قاسمی: بله دقیقاً این کار را می‌کند، ولی وقتی که پسته روی درخت است بعد از اینکه پسته چیده می‌شود و می‌آید در کارگاه‌ها برای فرآوری هرچه که آن بماند، چون پوست مرطوبی است و این رطوبت باعث می‌شود که در بعضی از مواقع قارچی با نام آفلاتوکسین رشد کند که آن مشکل زا است، ولی با توجه به وجود کارگار‌های فرآوری استانداردی که در استان کرمان و استان سمنان این دو استان دامغان و رفسنجان و انار و زرندیه ساوه این‌ها را، چون من خودم از نزدیک دیده ام می‌توانم قسم بخورم که این‌ها کارگاه‌هایی هستند که به شدت استاندارد هستند و اصلاً می‌شود گفت پایگاه‌های صادرات پسته ایران هم هستند. تعاونی پسته رفسنجان یک تعاونی است که ۷۵ هزار باغدار عضو آن هستند و تأسیسات و تجهیزاتی را که دارد با استاندارد‌های روز دنیا برابری می‌کند. عرض کردم ما خیلی نگران این مباحث نیستیم.
سؤال: اگر بعد از اینکه چیده می‌شود از درخت بلافاصله وارد مرحله فرآوری و گرفتن پوست شود دیگر این مسئله سم اصلاً محلی از اعراب ندارد مگر اینکه بماند؟
قاسمی: مگر اینکه بماند یا شرایط نگهداری شرایط نامناسبی باشد.
سؤال: این‌هایی که می‌آورند در بازار چطور؟
 قاسمی: مشکلی ندارد تازه خوری است این تازه چیده می‌شود و تازه می‌آید اگر ملاحظه بفرمایید به دلیل رطوبتی که دارد اگر یک مدتی بماند آن پوسته خوشرنگ آن سیاه می‌شود و آن معلوم است که مانده است و ظاهرش را خراب می‌کند و مشتری هم نمی‌خرد.
سؤال: فکر می‌کنید کشاورزان باید بیشتر به غیر از مسله سم بیشتر نگران چه باشند یا دغدغه چه را داشته باشند برای داشتن یک محصول با کیفیت که بتواند حرف اول را همچنان در صادرات بزند؟
قاسمی: کشاورز ما نباید دغدغه‌ای داشته باشد کشاورز ما باید دغدغه اش تنها تولید بایستی باشد. اصل موضوع همین است کشاورز ما باید به سمت و سویی حرکت کند که دغدغه اش فقط تولید باشد مسئولین سیاستگذاران و کسانی که به نوعی می‌شود گفت پشتیبان حالا چه دولت چه تشکل‌ها چه قوه مقننه و دستگاه‌هایی از این دست این‌ها باید تلاش کنند که مشکلات کشاورز را حل کنند. پسته ما تا قبل ۵ یا ۶ سال پیش اولین تولیدکننده دنیا بوده ایم. امروزه از نظر سطح باز هم اولین تولیدکننده دنیا هستیم، اما از نظر مقدار با توجه به مباحث سرمازدگی خشکسالی و گرمازدگی سالجاری و از بین رفتن ۹۰ درصد پسته استان کرمان که ۵۰ درصد پسته کل کشور را هم تأمین می‌کند از نظر تولید ما بعد از امریکا و ترکیه سومین کشور قرار گرفته ایم. ما تولیدمان در واحد سطح اگر میانگین آن را بخواهیم نگاه کنیم در بهترین حالت ۹۰۰ کیلو در هکتار برداشت پسته مان است.
سؤال: آیا پیش بینی نشده بود؟
قاسمی: ما ۹۰۰ کیلو در هکتار برداشت مان است درحالی که متوسط برداشت هکتار در امریکا ۳ و نیم در هکتار است این معلول چند علت است یکی بهره وری پایینی است که ما داریم ببینید سیستمی که ما استفاده می‌کنیم در آبیاری سیستم معمولاً به طور عمومی عرض می‌کنم. ما به صورت سیستم غرق آبی دارد باغات پسته را آب می‌دهیم. درحالیکه باید این روش اصلاح شود و به آبیاری تحت فشار، قطره‌ای و قطره‌ای زیرسطحی برسد تا بهره وری را در آب بالا ببریم.
سؤال: الان چند درصد از زمین‌ها تحت پوشش آبیاری سیستم جدید هستند؟
قاسمی: آماری ندارم، ولی خیلی هایشان به این سمت و سو رفته اند. درخت پسته ۵ سال نیاز دارد که بماند تا به باروری برسد و تا ۴۵ سالگی هم باروری دارد یعنی درختی است که ۴۰ سال محصول می‌تواند بدهد. یک عمر را پوشش می‌دهد، اما بایستی ما به سمت و سویی حرکت کنیم منظور من از ما کشاورز نیست مایی که پشتیبان قضیه هستیم باید به سمتی برویم که مکانیزاسیون را بیاوریم به باغات پسته، بایستی اصلاح نژاد ژنتیکی روی درختان پسته داشته باشیم تا بتوانیم تولید در واحد سطح را بالا ببریم. ما بیش از ۹۰ گونه پسته در داخل کشور داریم تولید می‌کنیم.
سؤال: عدد قشنگی است. ۹۰ نوع پسته. در کل کشور ۵۳۰ هزار هکتار باغات پسته داریم که ۱۰۰ هزار هکتار آن مربوط به نهال و ۴۳۰ هزار هکتار آن درختان بارور هستند میانگین عملکرد پسته در کشور ۹۳۰ کیلو در هر هکتار و در امریکا ۳ هزار کیلو در هر هکتار است اینطور که گفته شده است پسته ۲۳ آفت و ۳ بیماری مهم در کشور دارد و در مناطق بیشتری گسترش یافته است ازجمله در حاشیه زنجان و با توجه به مزیت اسمی و قیمت بالا و عملکرد پایین هم کاشت آن برای کشاورز صرفه و توجیح دارد البته و همین طور سیاست مؤسسه تحقیات علوم باغی این است که کاشت پسته را در بعضی از استان‌ها محدود کند تا بتواند بیشتر به این موضوع بپردازد.آقای دکتر ۹۰ گونه پسته در ایران، خیلی عدد خوبی است. ما سه چهار نوع بیشتر نمی‌شناسیم. حیف است این محصولی که اینقدر تنوع دارد و حرف اول را در دنیا می‌زند می‌گویند مزه‌ای که پسته ایرانی دارد هیچ کشوری ندارد.
 قاسمی: مغز پسته ایران ۵۶ درصد چربی دارد این عدد در پسته‌ای که در امریکا و در ترکیه کشت می‌شود ۵۲ درصد است خود این ظاهر قشنگی است از نظر ظاهری شکل پسته ایران بسیار زیبا است نسبت به رقبا. همانجور که اشاره کردید طعم پسته ایران هم بی نظیر است. وقتی ما ۹۰ گونه داریم اکبری داریم کله قوچی داریم فندوقی داریم احمدآقایی داریم زرندیه داریم آب قندان داریم تنوع این گونه‌ها تنوع مزه را هم به دنبال دارد. درحالیکه کشور‌های رقیب ما یکی دو نوع دارند. ما از نظر ظاهری پسته ما هم تقریباً بی نظیر است. مشتری پسندی پسته ما دارد، اما متأسفانه در شرایط رقابتی در بازار دنیا پسته کشور‌های رقیب ما ارزانتر است چرا، چون این خصوصیات پسته ما را هم ندارد. یکی اینکه می‌خواهند بازار را بگیرند دامپینگ نمی‌خواهند بکنند، ولی چون حجم این تولیدشان بالا است نسبت به شرایط فعلی ما و هزینه‌های تمام شده شان پایین است ما اگر در واحد سطح بخواهیم مقایسه کنیم واحد سطح در یک باغ پسته ما ۲۰ تا ۳۰ نفر در زمان برداشت نیروی انسانی دارد اگر به سمت و سویی پیش برویم که درهمان واحد سطح مکانیزاسیون را ببریم این تبدیل می‌شود به ۲ نفر یعنی اینکه امکانات و تجهیزت و دانش را آورده ایم و هزینه‌های سربارمان را پایین آورده ایم. امروزه در دنیا نه فقط در پسته بلکه در همه محصولات کشاورزی رقابت بر سر سنت است ما بتوانیم یک سنت ارزانتر در بازار بیاییم طبیعتاً مشتری می‌آید طرف ما. در بازار محصولات غذایی در دنیا رقابت بسیار تنگاتنگ است و این که ما الان پسته ما به بیش زا ۶۵ کشور دنیا دارد صادر می‌شود نشان می‌دهد که ما هیچ نگرانی نبایست برای باغدار به وجود بیاوریم باید با خیال آسوده به تولید بپردازیم. پسته تولیدی کشور در هر سال حدود ۱۰ درصد آن مصرف داخل می‌شود. حدود ۹۰ درصد آن صادر می‌شود ما در سال ۹۶ براساس آماری که گمرک منتشر کرده است ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار صادرات پسته مان بوده است. یعنی فعالیتی است که هم سودآور است با وجود اینکه واحد بهره وری ما پایین است، ولی برای باغدار همچنان صرف می‌کند که کار کند. روی ارزآوری آن باید حساب کنیم. ما در سال ۹۶، ۱ و ۲ دهم میلیارد دلار صادرات داشتیم در ۹۷ نزدیک به ۵۰۰ میلیون دلار و در ۹۸ نزدیک به ۱ میلیارد دلار و در ۹۹ که بیشترین حجم صادرات ما در این دهه بوده است ۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار صادرات داشته ایم. در ۱۴۰۰، ۹۰۰ میلیون دلار و در ده ماهه سالجاری با توجه به خشکسالی که ما مشکلات اقلیمی که داشتیم و ۵۰ درصد پسته ما تقریباً از بین رفت ما ۳۳۰ میلیون دلار صادرات در این ده ماه داشته ایم. آمار‌ها هم مستند است به آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران.
سؤال: ما زیرساخت داریم محصولات خوب داریم کشاورز علاقمند داریم و صادرکننده هم داریم پیشنهاد شما برای بهبود اوضاع چه است؟
قاسمی: همانجور که در سیاست‌های کلی که مقام معظم رهبری در برنامه هفتم ابلاغ فرمودند، بهره وری آب، اول است یعنی ما در شرایط کشور که شرایط خشکسالی هم هست باید به سمت و سویی برویم که تکنولوژی آبیاری نوین را در باغات پسته گسترش دهیم.
سؤال: محصل ارزآور ما آب بر است.
قاسمی: نه به این شدتی که می‌گوییم، ولی چون در مناطق کویری دارد کار می‌شود در آن مناطق آب خیلی ارزشمند است. نکته بعدی اینکه ما باید اصلاح نژاد را در باغات و نهال پسته داشته باشیم تا بتوانیم سطح میزان تولید در واحد سطح مان را افزایش دهیم فاصله ۹۰۰ کیلوگرم تا ۳ هزار و ۵۰۰ کیلوگرم یک فاصله معناداری است بایستی ما بیشترین واحد سطح را در دنیا زیرکشت پسته داریم این را باید افزایش دهیم بدون اینکه نیاز داشته باشیم باغات مان را افزایش بدهیم. بهره وری را از ۹۰۰ کیلو برسانیم به ۲ تن ۲ برابر تولید ما در همان واحد سطح بالا رفته و به جای ۱ و ۲ دهم میلیارد دلار می‌توانیم ۳ میلیارد دلار ارز آوری داشته باشیم. ما و امریکایی‌ها بازار پسته دنیا را دراختیار داریم قیمت و کیفیت را ما تعیین می‌کنیم بخصوص پسته ایرانی، چون طعم و مزه و همه چیز آن متفاوت است و اصلاً شناسنامه ما است در محصولات کشاورزی در دنیا این است که در بازار هم خیلی نیاز به تبلیغات نداریم. باید شرایط را فراهم کنیم و دولت محترم نیاید بگوید ارز را برگردان بیار در چرخه ۴۰ تومان بخر و ۲۸ تومان برایم بفروش. بحث تعهد ارزی را اگر از روی محصولات کشاورزی اگر دولت محترم بردارد ما شاهد گسترش صادرات را بیش از پیش خواهیم بود.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: محصولات کشاورزی سمت و سویی استاندارد ها میلیارد دلار دلار صادرات صادرات پسته داشته باشیم میلیون دلار واحد سطح صادر می شود باغات پسته پسته ایران بهره وری ۹۰۰ کیلو پسته ای پسته ما

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۲۶۶۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

صادرات ایران باید از خام فروشی عبور کند

رئیس کمیسیون صنعت اتاق ایران پیشنهاد داد برای کاهش تأثیر تحریم‌ها و افزایش بهره‌وری، علاوه بر تدوین قوانین توسعه‌ای، جلوی خام‌فروشی گرفته شود. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، پنل تخصصی «توانمندی‌ها و ظرفیت‌های صنعتی کشور» با حضور سخنرانان بخش خصوصی و بخش دولتی به همت کمیسیون صنعت اتاق ایران در حاشیه نمایشگاه اکسپو 2024 برگزار شد.

ابوالفضل روغنی‌گلپایگانی، رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوای ایران به عنوان اولین سخنران این نشست، گفت: به دلیل استفاده گسترده تمامی صنایع از صنعت بسته‌بندی، این صنعت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هرچند این صنعت یکی از ابزارهای سنجش شاخص‌های توسعه اقتصادی و صنعتی است؛ اما در سال گذشته وضعیت خوبی نداشت. از سوی دیگر، با وجود اینکه ایران پس از چین دومین کشوری است که توانست تولید کاغذ داشته باشد اما امروزه جایگاه خوبی در این حوزه ندارد. سرانه مصرف کاغذ در ایران سالانه 21 کیلوگرم و در اروپا 57 کیلوگرم است. این عدد در کشورهای اسکاندیناوی و برخی کشورهای آمریکایی 157 کیلوگرم است. این اعداد نشان می‌دهد تا رسیدن به شاخص‌های جهانی راه زیادی در پیش داریم.

وی ادامه داد: تولید کل جهانی کاغذ در حدود 425 میلیون تن است. این کاغذها تنها از درختان تولید نمی‌شوند و به وسیله ماشین‌آلات مختلف از مواد اولیه مختلف همچون خرده‌چوب‌های جنگلی، سنگ و... ساخته می‌شوند. در سال‌های 2008 و 2009 حدود 70 درصد این 425 میلیون تن کاغذ از چوب‌های جنگلی ساخته می‌شد اما در حال حاضر خوشبختانه این رقم در حال تغییر است و کشورها در حال حرکت به سمت تولید کاغذ بازیافتی هستند. کاغذ می‌تواند تا 7 بار به چرخه تولید بازگردد.

رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوای ایران ادامه داد: بیشترین تولید کاغذ در دنیا به ترتیب در کشورهای چین 125 میلیون تن، آمریکا 72 میلیون تن، ژاپن 26 میلیون تن و آلمان 23 میلیون تن صورت می‌گیرد. در ایران رقم تولید کاغذ یک‌میلیون و 600 هزار تن است. آمار تولید کاغذ تحریر در دنیا حدود 150 میلیون تن بود، اما با گسترش فضای دیجیتال مصرف کاغذ کاهش یافته و به 50 تا 70 میلیون تن رسیده است.

روغنی تأکید کرد: در ایران به دلیل سیاست‌های غلط و هدررفت منابع ارزی 350 هزار تن واردات کاغذ تحریر داشته‌ایم اما می‌توان گفت نیاز واقعی کشور 150 هزار تن است که 45 هزار تن آن مرتبط با آموزش‌وپرورش است. این حجم از واردات بیهوده با ارز 4200 تومانی انجام می‌شد که منابع ارزی را هدر می‌داد. ظرفیت تولید کاغذ در داخل کشور حدود 190 هزار تن است. در حدود 6 سال پیش، چیزی در حدود 120 هزار تن مصرف کاغذ روزنامه داشتیم، اما در حال حاضر روزنامه‌ها در حال نابودی هستند و در حال خارج شدن از چرخه هستند. در خصوص کاغذ بسته‌بندی، مجوز طراحی کارخانه کاغذ در کشور برای تولید 3 میلیون و 200 هزار تن وجود دارد.

وی ادامه داد: همان‌طور که گفته شد صنعت بسته‌بندی با رشد اقتصادی مرتبط است؛ ما دو سال پیش حدود 950 هزار تن مصرف کارتن داشته‌ایم اما در حال حاضر 750 هزار تن مصرف داریم و این نشان‌دهنده حال بد اقتصاد کشور است. پس از دوران کرونا، مصرف کاغذ بسته‌بندی و کاغذهای بهداشتی افزایش چشمگیری داشته است. تا سال 93 کاغذ تحریر و کاغذ بسته‌بندی عمدتاً به کشور وارد می‌شد، اما با تلاش بخش خصوصی الان صادرکننده کاغذ شده‌ایم. در حال حاضر یک‌میلیون و 600 هزار تن کاغذ بسته‌بندی داریم که می‌توانیم صادر کنیم. هنوز هم بخش عمده کاغذ از چوب تولید می‌شود و ما در شمال ایران 2 میلیون هکتار جنگل داریم. روسیه به عنوان بانک چوب دنیا، در حدود 800 میلیون هکتار چوب در اختیار دارد. تقریباً تمامی کشورهای دنیا از روسیه واردات چوب انجام می‌دهند، اما در ایران این واردات وجود ندارد و این امری مشکل‌ساز است. تمام کشورهای دنیا به سمت صنایع سلولزی در حال حرکت هستند و در ایران نیز این صنایع رشد خوبی داشته‌اند.

نمایشگاه امسال فرصت خوبی را فراهم کرد

سید محمد موسوی، معاون صنایع ماشین‌آلات و تجهیزات وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان سخنران بعدی این نشست گفت: بخش خصوصی باید از همین امروز برای سال بعد برنامه‌ریزی کند. نمایشگاه امسال فرصت بسیار خوبی را فراهم کرده است که با برطرف کردن مشکلات، شرایط در سال آینده بهتر خواهد شد. شرایط باید به‌گونه‌ای پیش برود که برای مثال بتوانیم بگوییم حاصل این نمایشگاه قرارداد 2 میلیارد دلاری بود. باید بتوانیم بازار کشورهایی مانند کشورهای آفریقایی که نیاز به تجهیزات و ماشین‌آلات دارند را در دست بگیریم.

وی ادامه داد: ارزش بازار تجهیزات پزشکی ایران 3 میلیارد دلار است و 1500 شرکت فعال در تجهیزات پزشکی داریم. در حوزه نفت و گاز نیز پیشرفت‌های بسیاری داشته‌ایم. تنها در شهر عسلویه 120 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری داشته‌ایم و یک میلیارد مترمکعب در روز گاز تولید می‌کنیم که 70 درصد این فرآیند توسط ایرانی‌ها انجام می‌شود.

موسوی افزود: توان خدمات فنی و مهندسی که در حال حاضر در کشور وجود دارد، آرزوی بسیاری از کشورها همچون ازبکستان است. در صادرات خدمات فنی و مهندسی از رقم 5/1 میلیارد دلار به رقم 4 میلیارد دلار رسیده‌ایم. در حوزه ماشین‌آلات کشاورزی نیز با رشد 40 درصدی توانسته‌ایم هم نیاز داخل را برآورده کنیم و هم صادرات داشته باشیم. از 22 هزار تراکتور در سال به 40 هزار در سال رسیده‌ایم. در اسفند 1402 حدود 39 میلیون دلار صادرات تراکتور داشته‌ایم.

معاون وزیر صمت ادامه داد: امروزه، پتانسیل بالایی برای صادرات وجود دارد و کشورهای بسیاری خواهان تهاتر با ایران هستند. بسیاری از کشورهای آفریقایی به دلیل نداشتن ماشین‌آلات و تجهیزات توان استفاده از منابع و معادن خود را ندارند و نیازمند واردات این ماشین‌آلات هستند. اکثر شرکت‌های ایرانی باید پس از تأمین نیازهای داخلی به فکر صادرات باشند و این نمایشگاه با وجود تمام چالش‌ها فرصت خوبی را فراهم کرده است.

فرصت‌ها و تهدیدهای صنعت دارو

نریمان صدری، رئیس اتاق مشترک ایران و اتریش به عنوان یکی از سخنرانان این نشست گفت: 10 درصد از کل تولید ناخالص جهان، در حوزه سلامت هزینه می‌شود و 20 درصد کل این هزینه فقط در کشور آمریکا صرف می‌شود. چین و هند نیز به خاطر جمعیت زیاد، در رتبه‌های بعدی قرار دارند. تولید ناخالص داخلی ایران حدود 400 میلیارد دلار است که حدود کمتر از 7 درصد این عدد در حوزه سلامت خرج می‌شود. به‌طور کلی از میانگین کل دنیا پایین‌تر و از میانگین کشورهای در حال توسعه بالاتر هستیم.

وی افزود: در حال حاضر، دولت ایران بخش بزرگی از بودجه را به بخش سلامت اختصاص داده است. در ایران تلاش شده با ارزان کردن دارو، این صنعت کوچک نگه داشته شود. تقریباً 5/4 میلیارد دلار ارزش صنعت دارویی ماست که نصف ارزش صنعت دارو در کشور ترکیه است. به دلیل همین ارزانی، دورریز دارو نیز زیاد است و پزشکان نیز در مقیاس زیاد دارو تجویز می‌کنند.

رئیس اتاق مشترک ایران و اتریش ادامه داد: جمعیت ایران در حال پیر شدن است و در سال‌های آتی با بیماری‌های بسیاری مواجه خواهیم شد و به‌تبع آن مصرف دارو و نیاز به خدمات بهداشتی و پزشکی نیز افزایش خواهد یافت. طبق تعاریف جدید پزشکی، سالمندی از 80 سال به بالا آغاز می‌شود و نیاز به داروهای این سنین می‌تواند به بزرگ شدن صنعت پزشکی خواهد انجامید.

وی گفت: عدم رشد اقتصادی کشور واقعیتی است که وجود دارد. کشورهایی که در منطقه جمعیتی قابل مقایسه با ایران هستند مانند عربستان سعودی، ترکیه و مصر را می‌توان در حوزه سلامت با ایران مقایسه کرد. در کشور عربستان بودجه سلامت 60 هزار دلار است و هر سال برای هر فرد عربستانی 1291 دلار هزینه پزشکی و بهداشتی می‌کند.

صدری ادامه داد: اگر شخصی بخواهد در ایران وارد صنعت پزشکی به‌خصوص صنعت دارو شود، با صنعتی روبه‌رو است که قیمت‌ها در آن به‌شدت کنترل می‌شوند. قیمت، تأمین و نیاز دارو همگی تحت کنترل دولت است و قیمت دارو توسط دولت در پایین‌ترین حد جهانی نگه داشته شده است. همان‌طور که می‌دانید، ایران عضو سازمان WTO نیست و به همین دلیل امکان دست‌کاری در بازار دارو به‌راحتی وجود دارد. همچنین تولید دارو از روی نمونه‌های ساخته‌شده ساده‌تر است. 85 درصد کل دارو در ایران تولید می‌شود و 15 درصد باقیمانده نیز وارد می‌شود.

صدری تأکید کرد: صنعت سلامت ایران فرصت‌های زیادی در اختیار دارد؛ نمایندگان شرکت‌های بزرگ دارویی دنیا در ایران شعبه داشته‌اند اما اکنون به دلیل شرایط تحریمی می‌توان با بنکداران بزرگ بین‌المللی کار کرد و داروی مورد نیاز را تأمین کرد. فرصت دیگر، در اختیار گرفتن شرکت‌های کوچک و متوسط در سایر کشورهاست که از رده خارج شده‌اند، اما در ایران همچنان کارکرد دارند. در صنعت پلاسما نیز فرصت‌هایی برای ایران وجود دارد زیرا ما جزو معدود کشورهایی هستیم که صنعت پلاسمای خصوصی داریم. به دلیل طبیعت چهارفصل و پوشش گیاهی مناسب ایران، صنعت داروهای گیاهی نیز می‌تواند فرصت‌ها و ظرفیت‌های خوبی ایجاد کند.

صنعت نساجی؛ خسته ولی پر پتانسیل

امین مقدم، عضو هیات‌رئیسه اتحادیه نساجی و پوشاک ایران نیز در این نشست گفت: حجم مالی صنعت نساجی در کل جهان 1900 میلیارد در سال است که تقریباً حدود نیم‌درصد این رقم متعلق به ایران است. در سال گذشته وارداتی نزدیک به 2/2 میلیارد دلار داشته‌ایم. این در حالی است که صادرات ما در حدود 540 تا 600 میلیون دلار بوده است. از این 600 میلیون دلار، 350 میلیون دلار مربوط به صادرات فرش ماشینی و تنها 60 میلیون دلار مربوط به صادرات پوشاک بوده است.

وی افزود: صادرات کشور ترکیه در کل 35 میلیارد دلار است که 18 میلیارد دلار آن مربوط به پوشاک است. در ایران 47 هزار واحد صنعتی وجود دارد که تعداد 5500 واحد مرتبط با صنعت نساجی هستند و در ترکیه 240 هزار واحد صنعتی وجود دارد که 72هزار واحد در صنعت نساجی فعالیت می‌کنند.

عضو هیات‌رئیسه اتحادیه نساجی و پوشاک ایران ادامه داد: سبد خرید نساجی مردم کوچک‌شده و انتظار می‌رود در سال آینده کوچک‌تر هم بشود. در حدود 850میلیون دلار پارچه وارد کشور شده است، در حالی که در داخل کشور توانمندی‌های بسیاری برای تولید پارچه وجود دارد.

مقدم تأکید کرد: در کنار تمام این موارد، باید به نکات مثبت هم توجه کرد. در صنعت نساجی قابلیت‌های بسیار خوبی داریم و امیدواریم به زمانی برگردیم که پارچه ایران به کشورهای اروپایی صادر می‌شد. صنعت نساجی بزرگ‌ترین پتانسیل اشتغال‌زایی در میان سایر صنایع را دارد به‌طوری‌که حداقل یک‌میلیون نفر در این صنعت مشغول به کار هستند. همچنین هزینه برپایی یک کارخانه نساجی متوسط در حدود یک‌پنجم هزینه برپایی کارخانه پتروشیمی است. نکته مثبت دیگر حمایت‌های مالی مناسبی است که از شرکت‌های دانش‌بنیان صورت می‌گیرد. قیمت هر کیلو پنبه در حدود 90هزار تومان است که این پنبه وقتی به یک تیشرت با برند داخلی تبدیل می‌شود، در حدود یک‌میلیون تومان به فروش می‌رود و این نشان از ارزش‌افزوده بالای صنعت نساجی و پوشاک دارد.

 صنعت برق در حال کوچک شدن است

علیرضا کلاهی‌ صمدی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران در ادامه این نشست گفت: صنعت برق جزو معدود صنایع ایرانی است که رقابت‌پذیر است. پیش از جدی شدن تحریم‌ها بخش عمده صادرات فنی و مهندسی کشور مربوط به صنعت برق بود. در بازار داخلی نیز علی‌رغم تمامی سوء مدیریت‌ها، چراغ این صنعت همچنان روشن است. حتی در همین شرایط صادرات هم اتفاق می‌افتد.

 رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران ادامه داد: به جرات می‌توان گفت در صنعت برق سنتی فاصله ایران با تکنولوژی روز دنیا حدود 5درصد بوده، اما در حوزه برق جدید همچون انرژی‌های سبز دچار عقب‌ماندگی شده‌ایم. از سال 1379 تاکنون هیچ پروژه نیروگاهی عمده‌ای در ایران توسط خارجی‌ها انجام‌نشده است. این شرایط در کشورهای همسایه همچون ترکیه وجود ندارد و پیمانکاران بزرگ خارجی همچون زیمنس در این کشورها مشغول به کار هستند. با تمام این مشکلات صنایع برق توانسته در خارج از کشور پروژه‌هایی را در دست بگیرد.

کلاهی افزود: نیاز کشور عراق از الان تا پایان دهه آینده برای هر سال 10میلیارد دلار است که اگر بتوانیم 20درصد این نیاز را تأمین کنیم، صادرات ما رونق پیدا خواهد کرد. تحریم باعث شده است فعالیت‌های بانکی و صدور ضمانتنامه مختل شده و صادرات چمدانی جای آن را گرفته است. پیشنهاد شخص بنده تدوین قوانین توسعه‌ای و منطقه‌ای مشترک است تا بتوانیم کمی از آثار تحریم‌ها را کاهش دهیم. به جرات می‌توانم ادعا کنم که توانمندی کشوری همچون ترکیه از ایران کمتر است و ما در به دست آوردن بازار کشورهای همسایه مانند عراق و همین ترکیه کوتاهی کرده‌ایم. اگر دور کشورمان یک دایره بکشیم تا شعاع 2000کیلومتری بازار بسیار با ظرفیتی وجود دارد که ما باید از آن استفاده کنیم.

وی گفت: کشور هند پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه رشد اقتصادی داشته و از کشوری فقیر به کشوری متوسط تبدیل شده است. دسترسی به برق تا چند سال پیش در این کشور 1.5 میلیارد نفری فقط 45درصد بود. پروژه‌هایی که هند در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر انجام می‌دهد، بیش از کل ظرفیت تولید برق ایران است. بحث تغییر سبد انرژی در تمامی کشورهای همسایه جنوبی ما و اروپای شرقی بحثی جدی است. بخشی از این فرآیند حرکت از سوخت‌های فسیلی به سمت برق تجدیدپذیر است. براساس آمارها، تغییر سبد انرژی از 28درصد فعلی برق به بالای 40درصد مستلزم 20تریلیون یورو سرمایه‌گذاری است. متأسفانه بازار ما به بازاری که سرمایه‌گذاری وزارت نیرو در آن عملاً به صفر رسیده است و روزبه‌روز در حال کوچک‌تر شدن و محدود شدن است.

کلاهی صمدی ادامه داد: در حوزه تولید، بخش خصوصی اندکی سرمایه‌گذاری داشته است، اما در حوزه انتقال هیچ سرمایه‌گذاری وجود ندارد و در مسیر برعکس توسعه حرکت می‌کنیم. اگر نتوانیم با باز کردن بازارهای صادراتی روزنه امیدی ایجاد کنیم، همین یک صنعت توانمند هم از بین خواهد رفت. همچنین باید صادرات خام‌فروشی با کمترین ارزش‌افزوده را که به‌نوعی صادرات سنتی است فراموش کنیم و به سمت صادرات صنایع و خدماتی برویم که در داخل ارزش‌افزوده پیدا کرده و علاوه بر سود ناشی از صادرات، تولید ناخالص داخلی را بالا برده‌اند.

انتهای پیام/